…AIRbezen@school

Sinds het eerste AIRbezen project in Antwerpen in 2014 de Universiteit Antwerpen samen met enthousiaste vrijwilligers de luchtkwaliteit met aardbeiplantjes.

We testten al de lucht van gemeenten, steden in binnen- en buitenland en zelfs hele provincies, maar deze keer zien we het nog groter: we willen de luchtkwaliteit van heel Vlaanderen in kaart brengen. Bovendien willen we het project exclusief richten op scholen. We zoeken dan ook minstens vierhonderd enthousiaste klassen die samen met ons de uitdaging willen aangaan.

Vierhonderd klassen en scholen, dat zijn héél veel kleine (en grotere) wetenschappers. Want ditmaal willen wij namelijk niet alleen de meetresultaten analyseren, maar rekenen we ook volop op al die vele kleine (en grotere) wetenschappers. Daarvoor krijgt elke deelnemende klas van de Universiteit Antwerpen de ondersteuning om niet alleen te meten, maar ook de meetresultaten te analyseren en zo, samen met ons, de luchtkwaliteit zelf in kaart te brengen. Zo willen we kinderen en jongeren betrekken bij wetenschap en luchtkwaliteit, als echte burgerwetenschappers of citizen scientists.

Het doel van AIRbezen@School is tweeledig:

We willen de luchtkwaliteit en de bredere problematiek errond onder de aandacht brengen. Ondanks de enorme impact van luchtverontreiniging op onze gezondheid – maar ook op onze ecosystemen en het klimaat – is de kennis over deze verontreiniging eerder beperkt. AIRbezen@school wil leraren handvaten aanreiken om met leerlingen aan de slag te gaan, kennis aan te reiken en bewustwording over deze materie te vergroten. Het informeren en enthousiasmeren van kinderen heeft daarenboven een onmiddellijke invloed op zussen, broers, ouders, grootouders en vrienden; kinderen kunnen namelijk een snelle en belangrijke hefboom vormen naar gedragsverandering van hun omgeving.

AIRbezen@school speelt in op de huidige aandacht voor STEM in het onderwijs door leerlingen met een belangrijke, dagdagelijkse thematiek in aanraking te brengen. Met dit citizen science project willen we kinderen en jongeren, de volwassenen van de toekomst, met een praktijkgerichte aanpak enthousiasmeren voor wetenschappelijk onderzoek.

Op het einde van het schooljaar 2018-2019 hebben we ons eerste testjaar achter de rug. In de zomer werken we naarstig verder aan de feedback die we ontvingen van de leerkrachten, om er dan in oktober 2019 terug tegenaan te gaan. Voorlopig ziet de planning er als volgt uit:

Juli – september 2019:
Mogelijkheid om in te schrijven voor schooljaar 2019-2020. Let op: de scholen die zich hebben ingeschreven voor schooljaar 2018-2019 moeten zich opnieuw registeren. Inschrijven doe je hier.

Oktober 2019:
Alle deelnemende klassen ontvangen hun Sensorkit en Airbox. Wie reeds meedeed aan AIRbezen@school weet dat de Airbox best een lijvig pakket is dat we niet kunnen versturen met de post; we zullen deze keer dus ook weer met verdeelpunten werken.

Oktober 2019 – maart 2020:
De klassen hebben tijd om een meetstation op te stellen en op eigen tempo met de Sensorkit en Airbox aan de slag te gaan.

Maart 2020 – april 2020:
AIRbezen campagne: de aardbeiplantjes worden verdeeld via de verdeelpunten. De exacte data hiervoor worden later nog bepaald.

Mei – juni 2020:
De stalen worden verzameld, geanalyseerd en de resultaten worden vrijgegeven. Ergens in deze maanden zal ook het afsluitend symposium plaatsvinden.

Als deelnemende klas krijg je materiaal om experimenten op te zetten. Dit materiaal zal je begin oktober kunnen afhalen op een afhaalpunt. We streven ernaar om minstens één afhaalpunt per provincie te organiseren.

Elke klas krijgt een Airbox. Deze proberen we te vullen met zo veel mogelijk materiaal waarmee je met je klas aan de slag kan gaan en kan werken rond luchtkwaliteit. Schooljaar 2018-2019 waren de Airboxen gevuld met:

  • goodies van de universiteit
  • flyers en folders
  • een grote affiche over luchtkwaliteit
  • het immobord van AIRbezen@school (om aan het vesnter te hangen)
  • kleinere affiches om aan te kondigen dat de school een meetpunt is
  • de AIRbezen@school stickers
  • EOSsen voor de hele klas (+/- 30)

Komend schooljaar proberen we dit nog verder aan te vullen!

Elke deelnemende school (dus niet elke klas) krijgt ook een Sensorkit. Daarin vind je:

  • 50 alcoholdoekjes
  • 4 microscoopglaasjes
  • 4 ijkstickers
  • een potje vaseline
  • colsonbandjes om je NOX-buisjes op te hangen
  • zakjes om je stalen in op te bergen
  • enveloppes om de stalen in terug te sturen
  • een boekje met meer informatie over de sensoren

In sommige Sensorkits zullen we ook een elektronische sensor voorzien. Deze is geschikt voor leerlingen vanaf de 5e klas en hoger. Wanneer je je inschrijft, kan je aangeven of jouw school graag een elektronische sensor krijgt. Let op: we kunnen niet iedereen voorzien van deze sensor. We proberen een optimale spreiding te voorzien en brengen iedereen zo snel mogelijk op de hoogte.

De scholen die vorig jaar al hebben deelgenomen, krijgen een navulling van hun kit.